Giành lại quyền nuôi con khi đã ly hôn và có phán quyết của Tòa án là mong muốn của khá nhiều ông bố, bà mẹ. Vậy trong trường hợp này cần xử lý như thế nào?
Khi ly hôn, có thể cha và mẹ thống nhất được với nhau về người trực tiếp nuôi con khi ly hôn. Lúc này, Tòa án sẽ ban hành quyết định công nhận sự thỏa thuận của vợ chồng khi ly hôn và có phần quyết định liên quan tới người trực tiếp nuôi con khi ly hôn, quyền thăm nom con và nghĩa vụ cấp dưỡng của bên không trực tiếp nuôi con. Trường hợp cha mẹ không thống nhất được với nhau, Tòa án sẽ đưa vụ án ra xét xử và sẽ quyết định giao con cho một người trực tiếp nuôi dưỡng, bên còn lại có quyền thăm nom và nghĩa vụ cấp dưỡng.
Tuy nhiên, sau khi Tòa án tuyên án, có thể phát sinh nhiều tình huống mà người cha hoặc người mẹ muốn giành lại quyền nuôi còn.
Ví dụ: Con ở với cha nhưng cha lấy vợ mới hoặc con ở với mẹ nhưng mẹ lấy chồng mới.
Con ở với cha hoặc mẹ nhưng thường xuyên bị cha hoặc mẹ đánh đập.
Vậy trong trường hợp muốn giành lại quyền nuôi con thì làm như thế nào?
Trong nội dung bài viết này, Anzlaw sẽ cùng bạn tìm hiểu và làm rõ những vấn đề có liên quan tưới giành lại quyền nuôi con khi đã ly hôn. Nội dung tìm hiểu bao gồm:
1. Có được giành lại quyền nuôi con khi đã ly hôn không?
2. Quy trình giành lại quyền nuôi con khi đã ly hôn.
Có được giành lại quyền nuôi con khi đã ly hôn không?
Khi ly hôn, nếu có con chung chưa thành niên hoặc đã thành niên bị mất năng lực hành vi dân sự thì vợ chồng phải thoả thuận được với nhau các vấn đề liên quan tới người trực tiếp nuôi con khi ly hôn, bao gồm:
1. Người trực tiếp nuôi con khi ly hôn.
2. Nghĩa vụ cấp dưỡng của bên còn lại và quyền được thăm nom con.
Nếu hai vợ chồng thoả thuận được với nhau thì Toà án sẽ xem xét và đánh giá thoả thuận đó. Nếu thoả thuận là phù hợp thì quyết định công nhận sự thoả thuận của vợ chồng về việc nuôi con khi ly hôn. Trường hợp vợ chồng có thoả thuận nhưng thoả thuận không phù hợp, không bảo đảm quyền lợi của trẻ nhỏ hoặc không thoả thuận được với nhau thì Toà án sẽ đưa vụ án ly hôn ra xét xử và Tòa án sẽ giao quyền trực tiếp nuôi con cho một trong hai bên vợ hoặc chồng có đủ điều kiện chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Khi bản án đã có hiệu lực, các bên phải chấp hành và thực hiện việc giao con, nghĩa vụ cấp dưỡng và quyền thăm nom con của bên cấp dưỡng mà không được cản trở, không chấp hành án. Chính vì vậy, việc thay đổi người nuôi con khi đã ly hôn từ vợ sang chồng hoặc từ chồng sang vợ là điều không hề đơn giản.
Do đó, khi yêu cầu thay đổi quyền nuôi con, người có yêu cầu phải có căn cứ:
– Ai có quyền yêu cầu thay đổi người nuôi con?
Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 84, Luật Hôn nhân và gia đình 2014, trong trường hợp có yêu cầu của cha, mẹ hoặc cá nhân, tổ chức theo quy định, Tòa án có thể quyết định việc thay đổi người trực tiếp nuôi con.
Tuy nhiên, việc thay đổi người trực tiếp nuôi con được giải quyết khi có một trong các căn cứ:
1. Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con.
2. Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con.
Trong trường hợp có căn cứ trên thì trên cơ sở lợi ích của con, cá nhân, cơ quan, tổ chức sau có quyền yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con:
– Người thân thích: là người có quan hệ hôn nhân, nuôi dưỡng, người có cùng dòng máu về trực hệ và người có họ trong phạm vi ba đời như là ông, bà, cô, dì, chú, bác…(theo khoản 19 Điều 3, Luật Hôn nhân và gia đình 2014.
– Cơ quan quản lý nhà nước về gia đình, trẻ em: UBND các cấp; Sở Lao động, Thương binh và Xã hội; Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội; Sở Văn hóa,…
– Hội Liên hiệp phụ nữ.
Điều kiện giành lại quyền nuôi con khi đã ly hôn
Như đã trình bày ở trên, Toà án chỉ xem xét yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con khi đã ly hôn khi có một trong hai căn cứ sau:
1. Cha, mẹ có thỏa thuận về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phù hợp với lợi ích của con
Đây là trường hợp cha và mẹ của trẻ tự thoả thuận được với nhau về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con khi đã ly hôn. Ví dụ: khi ly hôn Toà án giao con cho người cha là người trực tiếp nuôi dưỡng. Sau đó một thời gian, người cha thấy không phù hợp nên muốn thay đổi người trực tiếp nuôi con từ người cha sang người mẹ và người mẹ đồng ý.
Đây là căn cứ để Toà án chấp nhận thay đổi người trực tiếp nuôi con khi đã ly hôn. Lúc này, cha và mẹ của trẻ chỉ cần có văn bản thể hiện ý chí đề nghị Toà án thay đổi người trực tiếp nuôi con khi đã ly hôn là Toà án sẽ xem xét giải quyết.
Tuy nhiên, việc cha mẹ tự thoả thuận với nhau về việc thay đổi người trực tiếp nuôi con khi đã ly hôn còn phải bảo đảm quyền lợi của trẻ. Ví dụ: Khi ly hôn, Toà án giao con cho mẹ người người nuôi dưỡng, người mẹ đã nuôi con được 6 7 năm, con đã có cuộc sống ổn định với mẹ và ông bà ngoại, duy trì mối quan hệ tốt với thầy cô, bạn bè và đang học tập tốt. Lúc này, người mẹ và người cha đề nghị Toà án thay đổi người trực tiếp nuôi con nhưng người con không đồng ý, đồng thời lý do vì người mẹ chỉ muốn đi lấy chồng khác, không muốn ràng buộc với con cái, trong khi điều kiện về kinh tế của người cha không tốt, không có công ăn việc làm, lại còn nghiện rượu chè. Trong trường hợp này, có thể Toà án sẽ căn cước việc thay đổi người trực tiếp nuôi con mặc dù cha và mẹ của trẻ đã thoả thuận.
2. Người trực tiếp nuôi con không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con
Đây là trường hợp người được Toà án giao là người trực tiếp nuôi con khi ly hôn không còn đủ điều kiện nuôi con. Ví dụ: Trước đó, Toà án giao con cho người cha là người trực tiếp nuôi con khi ly hôn nhưng sau đó người cha mắc nghiện ma tuý và đã bị cơ quan quản lý nhà nước đưa đi cai nghiện tập trung, thời hạn là 2 năm.
Vì vậy, trong trường hợp này, người mẹ có quyền yêu cầu Toà án thay đổi người trực tiếp nuôi con khi đã ly hôn.
Giành lại quyền nuôi con khi đã ly hôn
Theo quy định của pháp luật, thay đổi quyền nuôi con sau ly hôn là một trong những thủ tục tố tụng dân sự.
– Trường hợp cha và mẹ thỏa thuận được với nhau về thay đổi người nuôi con
Trường hợp này, Tòa án xác định đây là việc dân sự và giải quyết theo quy trình giải quyết việc dân sự. Tòa án không cần phải mở phiên tòa mà chỉ cần mở phiên họp để giải quyết yêu cầu. Nếu xét thấy yêu cầu thay đổi người nuôi con của cha và mẹ trẻ là có căn cứ, bảo đảm quyền lợi của trẻ và không trốn tránh nghĩa vụ với người thứ ba thì Tòa án ban hành Quyết định thay đổi người nuôi con.
– Trường hợp cha và mẹ không thỏa thuận được với nhau
Trường hợp này, thay đổi quyền nuôi con sau khi ly hôn có thể là vụ án tranh chấp khi sự thỏa thuận của cha mẹ về việc nuôi con không đạt được hoặc do người đang trực tiếp nuôi con đã không còn đủ điều kiện dẫn đến người còn lại hoặc cá nhân, tổ chức khác phải đứng ra khởi kiện để thay đổi người nuôi con.
Theo đó, sẽ có tranh chấp khi các bên không thỏa thuận được mà phải khởi kiện.
– Tòa án có thẩm quyền nào Tòa án nào?
Theo điểm i khoản 2 Điều 39, Luật tố tụng dân sự 2015, Tòa án nơi một trong các bên thỏa thuận về thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn cư trú, làm việc có thẩm quyền giải quyết yêu cầu công nhận sự thỏa thuận về thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn.
Trường hợp cơ quan, tổ chức, cá nhân yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn thì Tòa án nơi người con đang cư trú có thẩm quyền giải quyết.
Qua đó, có thể thấy ngay cả khi đã có bản án giải quyết ly hôn của Tòa án, vẫn có thể giành lại quyền nuôi con khi chứng minh người vợ hoặc chồng cũ không còn đủ điều kiện trực tiếp trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con và người có yêu cầu giành lại quyền nuôi con cũng phải có đủ điều kiện để đảm bảo quyền lợi về mọi mặt cho con mình.
Thực tiễn, cho dù cha hoặc mẹ là người trực tiếp nuôi dưỡng thì ai cũng đều muốn mang đến những điều tốt đẹp nhất cho con của mình. Chính vì vậy, việc thay đổi người trực tiếp nuôi con phải có căn cứ rõ ràng, không nên vì một chút chuyện cá nhân mà muốn giành quyền nuôi con nhưng lại không đảm bảo cuộc sống tốt nhất cho con. Ngoài ra, nếu không giành được quyền nuôi con thì vẫn có quyền thăm nom, chăm sóc con của mình.
Trên đây là toàn bộ nội dung có liên quan tới giành lại quyền nuôi con khi đã ly hôn.
Quá trình thực hiện giành lại quyền nuôi con khi đã ly hôn mà có vướng mắc, bạn vui lòng liên hệ Anzlaw để được hỗ trợ.
Thông tin liên hệ
Quý khách hàng cần hỗ trợ vui lòng liên hệ Anzlaw theo cách thức sau:
Số điện thoại: 0988 619 259.
Zalo: 0988 619 259.
Website: Anzlaw.net
Anzlaw hỗ trợ tư vấn miễn phí nên khách hàng hoàn toàn yên tâm, chúng tôi chỉ thu phí thực hiện công việc cụ thể.
Chính vì vậy, nếu quý khách có vấn đề vướng mắc hãy liên hệ qua số điện thoại hoặc nhắn tin Zalo để được hỗ trợ nhanh chóng và tốt nhất.
Bài viết được thực hiện bởi Luật sư Nguyễn Bá Hùng – Công ty Anzlaw, số thể luật sư 18924, đoàn luật sư thành phố Hà Nội. Vui lòng không sao chép dưới mọi hình thức.
Xem thêm: Thủ tục ly hôn với người nước ngoài
