Có được đổi họ hay không là câu hỏi được nhiều người đặt ra và mong muốn tìm được câu trả lời dưới góc độ pháp lý.
Khi trẻ em sinh ra và khỏe mạnh, cha mẹ hoặc người thân thích của bé sẽ có trách nhiệm đăng ký khai sinh cho trẻ. Sau khi hoàn tất việc nộp hồ sơ đăng ký khai sinh và được cơ quan có thẩm quyền cấp Giấy khai sinh, trẻ em chính thức có họ và tên.
Theo quy định của pháp luật thì họ của trẻ là họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ theo thỏa thuận của cha mẹ đẻ, nếu không có thỏa thuận thì theo tập quán. Theo tập quán từ xa xưa, trẻ sẽ có họ là họ của cha. Trường hợp trẻ chưa xác định được cha hoặc mẹ thì họ của bé sẽ là họ của cha nếu không xác định được mẹ hoặc họ của mẹ nếu không xác định được cha.
Khi đã có họ tên thì họ và tên đó sẽ gắn liền với trẻ em trong suốt cuộc đời.
Thế nhưng, có thể vì những lý do nhất định mà muốn đổi họ thì có được hay không?
1. Giải đáp có được đổi họ hay không?
Phần nội dung dưới đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu pháp luật hiện hành quy định như thế nào về việc thay đổi họ.
1.1. Quyền thay đổi họ
Điều 27, Bộ luật dân sự 2015 đang có hiệu lực thi thành quy định như sau:
"Điều 27. Quyền thay đổi họ
- Cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ trong trường hợp sau đây:
a) Thay đổi họ cho con đẻ từ họ của cha đẻ sang họ của mẹ đẻ hoặc ngược lại;
b) Thay đổi họ cho con nuôi từ họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ sang họ của cha nuôi hoặc họ của mẹ nuôi theo yêu cầu của cha nuôi, mẹ nuôi;
c) Khi người con nuôi thôi làm con nuôi và người này hoặc cha đẻ, mẹ đẻ yêu cầu lấy lại họ cho người đó theo họ của cha đẻ hoặc mẹ đẻ;
d) Thay đổi họ cho con theo yêu cầu của cha đẻ, mẹ đẻ hoặc của con khi xác định cha, mẹ cho con;
đ) Thay đổi họ của người bị lưu lạc đã tìm ra nguồn gốc huyết thống của mình;
e) Thay đổi họ theo họ của vợ, họ của chồng trong quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài để phù hợp với pháp luật của nước mà vợ, chồng người nước ngoài là công dân hoặc lấy lại họ trước khi thay đổi;
g) Thay đổi họ của con khi cha, mẹ thay đổi họ;
h) Trường hợp khác do pháp luật về hộ tịch quy định.
2. Việc thay đổi họ cho người từ đủ chín tuổi trở lên phải có sự đồng ý của người đó.
3. Việc thay đổi họ của cá nhân không làm thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự được xác lập theo họ cũ.”
Như vậy, Bộ luật dân sự 2015 cho phép cá nhân có thể thay đổi họ. Tuy nhiên, việc thay đổi họ phải rơi vào một trong những trường hợp nêu trên.
Đó là quy định về quyền được thay đổi họ. Vậy thủ tục thay đổi họ như thế nào?
1.2. Thủ tục thay đổi họ
Theo quy định của Luật Hộ tịch 2014 đang có hiệu lực thi hành thì thủ tục thay đổi họ có tên gọi chính xác là thủ tục thay đổi hộ tịch.
a) Giấy tờ cần chuẩn bị
- Tờ khai thay đổi hộ tịch (trường hợp đổi họ cho con từ họ của cha sang họ của mẹ hoặc ngược lại thì cả cha và mẹ phải cùng ký vào tờ khai);
- Giấy tờ tùy thân của người đề nghị;
- Giấy khai sinh của người cần đổi họ;
- Giấy tờ chứng minh rơi vào một trong các trường hợp được thay đổi họ theo Điều 27, Luật Hộ tịch 2014;
- Trường hợp thay đổi họ cho người từ đủ 9 tuổi trở thì cần sự đồng ý của người đó.
b) Trình tự thực hiện
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ giấy tờ, người đề nghị có mặt tại UBND cấp xã nếu việc đổi họ không có yếu tố nước ngoài hoặc UBND cấp huyện nếu việc đổi họ có yếu tố nước ngoài để nộp hồ sơ.
Cơ quan có thẩm quyền sẽ tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả thủ tục thay đổi hộ tịch theo đúng quy định của pháp luật.
2. Nhận xét có được đổi họ hay không?
Như vậy, dựa trên các quy định của pháp luật, bằng lập luận và phân tích chúng tôi đã giải đáp xong câu hỏi có được đổi họ hay không cũng như thủ tục để thực hiện việc đổi họ.
Theo nhận xét của chúng tôi thủ tục này tương đối đơn giản để thực hiện. Chỉ cần rơi vào một trong các trường hợp được quyền thay đổi họ là có thể dễ dàng thực hiện được việc đổi họ. Thế nhưng, nếu đó là đổi họ có yếu tố nước ngoài thì sẽ phức tạp hơn.
Rất mong được đồng hành và hỗ trợ bạn thực hiện thủ tục đổi họ.
Có thể bạn quan tâm: Thay đổi, cải chính giấy khai sinh của con nuôi
