Khai sinh cho con khi chưa ly hôn được pháp luật quy định như thế nào?
Đa số các bạn đều biết, trẻ em sinh ra cần được đăng ký khai sinh. Với những trường hợp thông thường, người đi đăng ký khai sinh cần chuẩn bị hồ sơ rồi có mặt tại cơ quan có thẩm quyền để thực hiện đăng ký khai sinh.
Nếu đó là khai sinh cho con của công dân của Việt Nam với nhau và cùng cư trú trong nước thì cơ quan có thẩm quyền là UBND cấp xã, nơi cư trú của vợ chồng hoặc của vợ/chồng nếu vợ chồng không cư trú cùng nhau. Trường hợp có yếu tố nước ngoài thì cơ quan này là UBND cấp huyện.
Trong thực tế, có trường hợp vợ chồng đã sống ly thân, không còn liên hệ nhưng người vợ lại sinh con trong giai đoạn này. Vậy câu hỏi đặt ra là, khai sinh trong trường hợp này thực hiện như thế nào?
Trong nội dung bài viết này, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu quy định của pháp luật về khai sinh cho con khi chưa ly hôn và thực tiễn.
1. Khai sinh cho con khi chưa ly hôn
Để giúp các bạn hiểu đúng và hiểu rõ hơn về khai sinh cho con khi chưa ly hôn, chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu những nội dung sau:
- Quy định của pháp luật về khai sinh cho con khi chưa ly hôn;
- Thực tiễn khai sinh cho con khi chưa ly hôn.
Từ kết quả tìm hiểu những nội dung nêu trên, chúng ta sẽ có kết luận về khai sinh cho con khi chưa ly hôn.
1.1. Quy định của pháp luật về khai sinh cho con khi chưa ly hôn
a) Con sinh ra khi chưa ly hôn được xác định là con của người chồng trong thời kỳ hôn nhân đó
Khai sinh cho con khi chưa ly hôn là một trong những trường hợp khai sinh đặc biệt. Đa số các bạn quan tâm tới nội dung này thì đều có quan hệ tình cảm với người khác không phải chồng hợp pháp trong thời gian ly thân, chờ thực hiện thủ tục ly hôn và sinh con trong giai đoạn này.
Lúc này, các bạn quan tâm tới việc khai sinh để làm sao xác định đúng cha của đứa trẻ.
Điều 88, Luật Hôn nhân và gia đình 2014 đang có hiệu lực thi hành quy định về xác định cha, mẹ như sau:
Điều 88. Xác định cha, mẹ
1. Con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân hoặc do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng.
Con được sinh ra trong thời hạn 300 ngày kể từ thời điểm chấm dứt hôn nhân được coi là con do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân.
…”
Theo quy định nêu trên, con do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân là con chung của vợ chồng. Vì vậy, con sinh ra khi chưa ly hôn thì mặc dù có thể là con của người khác nhưng pháp luật vẫn xác định đó là con chung của vợ chồng.
Từ quy định nêu trên, nếu khai sinh trong trường hợp này thì cơ quan đăng ký hộ tịch sẽ xác định người chồng theo Giấy chứng nhận kết hôn là cha của đứa trẻ. Mặc dù, có thể các bạn xuất trình kết quả xét nghiệm ADN để khẳng định trẻ là con của người khác thì cơ quan đăng ký hộ tịch vẫn từ chối giải quyết.
b) Xác định cha con tại Tòa án trước khi đăng ký khai sinh
Khoản 4, Điều 16, Thông tư 04/2020/TT-BTP hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hộ tịch 2014 và nghị định 123/2015/NĐ-CP có quy định về khai sinh cho con khi chưa ly hôn như sau:
“Điều 16. Đăng ký nhận cha, mẹ, con, bổ sung hộ tịch trong một số trường hợp đặc biệt
….
4. Trường hợp con do người vợ sinh ra hoặc có thai trong thời kỳ hôn nhân nhưng vợ hoặc chồng không thừa nhận là con chung hoặc người khác muốn nhận con thì do Tòa án nhân dân xác định theo quy định pháp luật.
Trường hợp Tòa án nhân dân từ chối giải quyết thì cơ quan đăng ký hộ tịch tiếp nhận, giải quyết yêu cầu đăng ký khai sinh cho trẻ em chưa xác định được cha hoặc đăng ký nhận cha, con, hồ sơ phải có văn bản từ chối giải quyết của Tòa án và chứng cứ chứng minh quan hệ cha, con theo quy định tại khoản 1 Điều 14 của Thông tư này.”
Như vậy, để có thể đăng ký khai sinh và xác định đúng người cha cho trẻ, các bạn sẽ phải thực hiện việc xác định cha, mẹ, con theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình.
Lúc này, xác định cha, mẹ, con trong trường hợp này được hiểu là có tranh chấp. Vì vậy, cần phải được giải quyết tại Tòa án cấp có thẩm quyền theo quy định tại Điều 89, Luật Hôn nhân và gia đình 2014. Chi tiết như sau:
“Điều 89. Xác định con
1. Người không được nhận là cha, mẹ của một người có thể yêu cầu Tòa án xác định người đó là con mình.
2. Người được nhận là cha, mẹ của một người có thể yêu cầu Tòa án xác định người đó không phải là con mình.”
Sau khi có Bản án/Quyết định của Tòa, người có yêu cầu đăng ký khai sinh mới thực hiện việc khai sinh theo quy định của pháp luật về hộ tịch.
c) Thủ tục đăng ký khai sinh cho con khi chưa ly hôn
Thủ tục đăng ký khai sinh cho con khi chưa ly hôn được thực hiện theo quy định tại Điều 16, Luật Hộ tịch 2014, áp dụng trong trường hợp đăng ký khai sinh tại UBND cấp xã, Điều 36, Luật Hộ tịch 2014, áp dụng trong trường hợp đăng ký khai sinh tại UBND cấp huyện và Điều 6, Thông tư liên tịch số 02/2016/TTLT-BNG-BTP áp dụng trong trường hợp đăng ký khai sinh tại cơ quan đại diện của Việt Nam tại nước ngoài.
Trong thực tiễn, thủ tục đăng ký khai sinh cho con khi chưa ly hôn được chia làm 02 bước , bao gồm có:
– Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký khai sinh;
– Bước 2: Nộp hồ sơ đăng ký khai sinh cho con khi chưa ly hôn và nhận kết quả.
Nội dung tiếp theo, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết từng bước nêu trên.
-
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký khai sinh
Hồ sơ đăng ký khai sinh cho con khi chưa ly hôn gồm các giấy tờ sau:
– Tờ khai đăng ký khai sinh theo mẫu mới nhất (tải tại đây);
– Căn cước công dân hoặc hộ chiếu của người đi đăng ký khai sinh (bản sao);
– Giấy tờ chứng minh mối quan hệ của người đi đăng ký khai sinh với trẻ được khai sinh, nếu người đi đăng ký khai sinh không phải cha hoặc mẹ của trẻ;
– Giấy chứng sinh do tổ chức y tế có thẩm quyền cấp (bản chính), nếu không có giấy chứng sinh thì thay thế bằng văn bản của người làm chứng xác nhận về việc sinh hoặc giấy cam đoan về việc sinh;
– Bản án/quyết định của Tòa án về việc xác định cha, con;
– Một số giấy tờ có thể phải cung cấp: Giấy chứng nhận kết hôn; Văn bản cam đoan thừa nhận con chung; Văn bản thỏa thuận chọn quốc tịch cho con, nếu chọn quốc tịch nước ngoài cho trẻ; Giấy xét nghiệm ADN…
-
Bước 2: Nộp hồ sơ đăng ký khai sinh cho con khi chưa ly hôn và nhận kết quả
Khi đã có đủ giấy tờ cần thiết, người đi đăng ký khai sinh sẽ có mặt tại cơ quan có thẩm quyền để nộp hồ sơ và nhận kết quả đăng ký khai sinh cho con khi chưa ly hôn.
Trong trường hợp cần thiết, cơ quan có thẩm quyền có thể thực hiện quy trình xác minh để làm rõ các vấn đề còn vướng mắc, trước khi thực hiện đăng ký khai sinh cho trẻ.
Toàn bộ thủ tục đăng ký khai sinh, bạn có thể xem thêm: Thủ tục đăng ký khai sinh.
1.2. Thực tiễn khai sinh cho con khi chưa ly hôn
Ngày nay, các trường hợp có con với người khác khi đang trong giai đoạn ly thân chưa thực hiện thủ tục ly hôn ngày một phổ biến hơn. Theo quy định của pháp luật, khai sinh trong trường hợp này cần được giải quyết việc xác định cha, mẹ, con tại Tòa án trước.
Tuy nhiên, thủ tục giải quyết tại Tòa án không hề đơn giản. Các bạn gần như không biết phải bắt đầu từ đâu và làm như thế nào. Đặc biệt, trong trường hợp không xác định được nơi cư trú của người chồng trong giai đoạn hôn nhân trước đó thì việc yêu cầu Tòa án xác định cha cho con lại càng trở lên khó khăn, phức tạp.
Đồng thời, ngay cả khi đã có bản án/quyết định của Tòa án thì đôi khi cơ quan đăng ký hộ tịch cũng lại bắt bẻ.
2. Kết luận khai sinh cho con khi chưa ly hôn
Như vậy, dựa trên quy định của pháp luật và kinh nghiệm thực tiễn thì chúng ta đã cùng nhau tìm hiểu về một trong những nội dung của đăng ký khai sinh. Đó là, khai sinh cho con khi chưa ly hôn.
Theo nhận xét và đánh giá của nhiều bạn thì khai sinh cho con khi chưa ly hôn được xem là thủ tục hộ tịch cực kỳ phức tạp. Nếu không am hiểu thì các bạn có thể gặp nhiều khó khăn, vướng mắc khi thực hiện thủ tục này.
Làm gì để khai sinh cho con khi chưa ly hôn đạt kết qủa tốt nhất?
Để khai sinh cho con khi chưa ly hôn đạt kết qủa tốt nhất, các bạn nên làm những việc sau đây:
- Tham khảo kinh nghiệm từ những bạn có hoàn cảnh tương tự và đã hoàn thành việc đăng ký khai sinh cho con khi chưa ly hôn;
- Tìm hiểu kỹ quy định của pháp luật có liên quan tới khai sinh cho con khi chưa ly hôn;
- Chuẩn bị đúng, đủ giấy tờ cần thiết và thực hiện đăng ký khai sinh theo quy trình;
- Nếu không am hiểu thì tốt nhất các bạn nên tìm tới đơn vị uy tín để được trợ giúp.
Tin rằng, với bề dầy kinh nghiệm của mình, chúng tôi sẽ hỗ trợ bạn khai sinh cho trẻ đạt kết quả tốt nhất.
Rất mong được hỗ trợ bạn khai sinh cho con khi chưa ly hôn.
Xem thêm: Khai sinh cho con có cha hoặc mẹ là người nước ngoài
