Thủ tục trở lại quốc tịch Việt Nam được pháp luật Việt Nam quy định như thế nào?
Quốc tịch là trạng thái pháp lý thể hiện mối quan hệ ràng buộc giữa một cá nhân với một quốc gia. Việc có quốc tịch sẽ giúp công dân có được những quyền và nghĩa vụ mà pháp luật của quốc gia đó quy định, thậm chí công dân còn được hưởng ưu đãi quốc gia mà chỉ họ hưởng mà người nước ngoài không được. Ngược lại, quốc gia đó cũng sẽ có những quyền và nghĩa vụ đối với công dân, đặc biệt là nghĩa vụ bảo hộ công dân.
Trong một xã hội mở như ngày này, con người được tự do về rất nhiều mặt. Tự do đi lại, tự do lựa chọn nghề nghiệp, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, đặc biệt được tự do lựa chọn quốc tịch. Do đó, có nhiều người Việt Nam mất quốc tịch do xin thôi quốc tịch hoặc bị tước quốc tịch.
Vậy đối với những người đã mất quốc tịch Việt Nam, nay họ muốn trở lại quốc tịch thì pháp luật Việt Nam có chấp nhận không? Và nếu chấp nhận thì những trường hợp nào được trở lại, trường hợp nào không và thủ tục trở lại quốc tịch như thế nào? Đây cũng là nội dung đề nghị tư vấn mà Anzlaw khá thường xuyên nhận được.
1. Đề nghị tư vấn thủ tục xin trở lại quốc tịch Việt Nam
“Chào Anzlaw!
Tôi đã xin thôi quốc tịch Việt Nam rồi nhập quốc tịch nước ngoài cách đây khoảng 15 năm. Nay tôi đã 50 tuổi và muốn quay trở về quê hương sống đến già tại Viêt Nam. Hiện tại, tôi đang cư trú tại Việt Nam nhưng với tư cách là người nước ngoài tạm trú.
Tôi băn khoăn không biết tôi có thể làm cách nào để trở lại quốc tịch Việt Nam hay không? Nếu có thì thủ tục như thế nào.
Mong Anzlaw tư vấn giúp tôi!“
2. Giải đáp thủ tục trở lại quốc tịch Việt Nam
Anzlaw xin chào bạn!
Trước hết, Anzlaw xin cảm ơn bạn đã tin tưởng và lựa chọn Anzlaw làm đơn vị giải đáp vấn đề pháp lý mà bạn đang quan tâm. Đề nghị tư vấn của bạn, Anzlaw xin trả lời như sau:
Để được xem xét trở lại quốc tịch Việt Nam, người đề nghị phải thỏa mãn hai điều kiện. Điều kiện thứ nhất về nguồn gốc quốc tịch và điều kiện thứ hai là về căn cứ cho trở lại quốc tịch. Chi tiết các điều kiện này như sau:
2.1. Điều kiện về nguồn gốc quốc tịch Việt Nam
Người đề nghị trở lại quốc tịch phải là người đã từng có quốc tịch Việt Nam nhưng sau đó mất quốc tịch vì một trong những lý do sau đây:
- Được Chủ tịch nước cho thôi quốc tịch
Đây là trường hợp người đề nghị đã từng nộp hồ sơ và được cho thôi quốc tịch để ra nhập quốc tịch nước ngoài. Nay họ mong muốn được trở lại quốc tịch Việt Nam.
- Bị tước quốc tịch
Nhóm đối tượng này là người đã từng có quốc tịch Việt Nam nhưng có hành vi phương hại tới lợi ích của quốc gia nên theo đề nghị của cơ quan có thẩm quyền thì người đó đã bị Chủ tịch nước Việt Nam tước quốc tịch.
- Trẻ em mà chưa đủ 15 tuổi không còn quốc tịch Việt Nam trong trường hợp sau:
Bị bỏ rơi và được tìm thấy trên lãnh thổ Việt Nam mà không rõ cha mẹ là ai, đã được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp quốc tịch Việt Nam nhưng sau đó tìm thấy cha và mẹ mà cả cha mẹ đều chỉ mang quốc tịch nước ngoài hoặc chỉ tìm thấy cha hoặc mẹ mà người đó chỉ mang quốc tịch nước ngoài.
- Con chưa thành niên bị mất quốc tịch Việt Nam do có sự thay đổi quốc tịch của cha mẹ
Trường hợp này là trường hợp bố mẹ thôi quốc tịch Việt Nam dẫn đến con chưa thành niên của họ cũng bị mất quốc tịch Việt Nam.
- Bị mất quốc tịch Việt Nam theo điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên
2.2. Điều kiện về căn cứ cho trở lại quốc tịch Việt Nam
Cho trở lại quốc tịch Việt Nam phải dựa trên các căn cứ sau:
1. Xin hồi hương về Việt Nam;
2. Có vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ hoặc con đẻ là công dân Việt Nam;
3. Có công lao đặc biệt đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam;
4. Có lợi cho Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;
5. Thực hiện đầu tư tại Việt Nam;
6. Đã thôi quốc tịch Việt Nam để nhập quốc tịch nước ngoài, nhưng không được nhập quốc tịch nước ngoài.
Như vậy, căn cứ để cho trở lại quốc tịch Việt Nam dựa trên hai nguyên tắc, bao gồm: Nguyên tắc có lợi, không phương hại và nguyên tắc mục đích. Tất cả các trường hợp trở lại quốc tịch Việt Nam đều phải có mục đích rõ ràng như hồi hương, đầu tư, muốn đóng góp cho sự phát triển của quốc gia Việt Nam và việc cho họ trở lại quốc tịch không phương hại tới lợi ích quốc gia, dân tộc và cộng đồng.
2.3. Thủ tục trở lại quốc tịch Việt Nam
Theo quy định của Luật Quốc tịch hiện hành thì để trở lại quốc tịch Việt Nam người đề nghị chuẩn bị hồ sơ và nộp tại cơ quan có thẩm quyền. Hồ sơ trở lại quốc tịch gồm những loại giấy tờ sau:
a) Giấy tờ cần chuẩn bị
-
Đơn xin trở lại quốc tịch Việt Nam
Đơn này phải đúng với mẫu mà pháp luật Việt Nam quy định. Thông thường, khi có mặt tại cơ quan có thẩm quyền thì người đề nghị trở lại quốc tịch sẽ được cấp mẫu đơn để điền. Tuy nhiên, người xin trở lại quốc tịch cũng có thể chuẩn bị và điền đơn này trước khi có mặt để nộp hồ sơ.
-
Bản sao Giấy khai sinh, Hộ chiếu hoặc giấy tờ khác có giá trị thay thế;
Đây là những giấy tờ chứng minh trước đây nhân thân của người đề nghị. Thông qua các giấy tờ này mà cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam biết được người đề nghị hiện đang có quốc tịch nước ngoài và nhân thân ra sao.
-
Bản khai lý lịch;
Phần này thì người đề nghị trở lại quốc tịch Việt Nam sẽ phải tự tạo ra bản khai lý lịch mà không có mẫu chung. Thông thường, người đề nghị sẽ phải khai toàn bộ lý lịch từ lúc sinh ra cho tới thời điểm xin trở lại quốc tịch. Đó là toàn bộ quá trình học tập, công tác, lao động và các thông tin về người thân trong gia đình.
-
Giấy tờ chứng minh tình trạng án tích của người đề nghị
Nói tới tình trạng án tích thì chúng ta sẽ phải nghĩ ngay tới phiếu Lý lịch tư pháp.
Phiếu lý lịch tư pháp do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp đối với thời gian người xin trở lại quốc tịch Việt Nam cư trú ở Việt Nam, Phiếu lý lịch tư pháp do cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài cấp đối với thời gian người xin trở lại quốc tịch Việt Nam cư trú ở nước ngoài. Phiếu lý lịch tư pháp phải là phiếu được cấp không quá 90 ngày tính đến ngày nộp hồ sơ;
-
Giấy tờ chứng minh người xin trở lại quốc tịch Việt Nam đã từng có quốc tịch Việt Nam
Đó có thể là giấy khai sinh, chứng minh thư nhân dân, hộ chiếu, hộ khẩu hoặc bất kỳ giấy tờ nào khác chứng minh người xin trở lại quốc tịch đã từng mang quốc tịch Việt Nam như bằng cấp, chứng chỉ, xác nhận của cơ quan có thẩm quyền hoặc người làm chứng…
-
Giấy tờ chứng minh đủ điều kiện trở lại quốc tịch Việt Nam
Những giấy tờ này là giấy tờ chứng minh có căn cứ để cho trở lại quốc tịch. Tùy từng căn cứ và giấy tờ phải nộp sẽ khác nhau.
- Nếu hồi hương thì bạn cung cấp giấy tờ chứng minh như hợp đồng lao động, hợp đồng thuê nhà…
- Trường hợp là vợ/chồng, cha mẹ hoặc con của công dân Việt Nam thường trú trong nước thì bạn cung cấp giấy chứng nhận kết hôn, giấy khai sinh và giấy tờ chứng minh công dân Việt Nam đang cư trú trong nước thông qua hộ khẩu;
- Trường hợp bạn là người có công trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam hoặc có lợi cho Nhà nước Việt Nam thì bạn cung cấp các giấy tờ chứng minh như huân huy chương, bằng khen, giấy tờ xác nhận bạn là chuyên gia, nhà khoa học…
- Là nhà đầu tư thì bạn cung cấp giấy chứng nhận đầu tư;
- Trường hợp thôi quốc tịch mà không nhập được quốc tịch nước ngoài thì bạn cung cấp giấy tờ của cơ quan có thẩm quyền thông báo việc từ chối cấp quốc tịch cho bạn.
b) Nộp hồ sơ xin trở lại quốc tịch Việt Nam tại cơ quan có thẩm quyền
Khi đã có đầy đủ giấy tờ trong tay, nếu cư trú trong nước thì bạn tới Sở Tư pháp nơi bạn cư trú để nộp hồ sơ. Trường hợp đang cư trú ở nước ngoài thì bạn tới cơ quan đại diện ngoại giao để nộp.
Nếu hồ sơ đầy đủ và giấy tờ hợp lệ bạn sẽ nhận được phiếu tiếp nhận và hẹn trả kết quả. Thời gian giải quyết việc xin trở lại quốc tịch kéo dài từ 3 cho tới 6 tháng.
3. Kết luận thủ tục trở lại quốc tịch Việt Nam
Như vậy, dựa trên quy định mới nhất của Luật Quốc tịch thì Anzlaw đã giải đáp xong thủ tục xin trở lại quốc tịch.
Xin trở lại quốc tịch Việt Nam là mong muốn hoàn toàn chính đáng của người nước ngoài đã từng có quốc tịch Việt Nam. Theo đánh giá của Anzlaw thì thủ tục này không quá khó để tự thực hiện nhưng mấu chốt là phải chuẩn bị đúng và đủ các giấy tờ cần thiết. Nếu không am hiểu và không tự tin có thể hoàn thiện được các giấy tờ cần thiết thì bạn có thể liên hệ với đơn vị uy tín để được trợ giúp.
Rất mong được đồng hành và hỗ trợ bạn thực hiện thủ tục trở lại quốc tịch Việt Nam!
